Camdriniaeth wahaniaethol

Mae camdriniaeth wahaniaethol yn cynnwys mathau o aflonyddu a sarhau neu driniaeth debyg oherwydd hil, hunaniaeth rhywedd a rhywedd, oedran, anabledd, cyfeiriadedd rhywiol neu grefydd. Mae egwyddorion cam-drin gwahaniaethol yn cael eu hymgorffori mewn deddfwriaeth sy'n cynnwys Deddf Hawliau Dynol 1998 a Deddf Cydraddoldeb 2010.

Mae camdriniaeth wahaniaethol yn bodoli pan fo gwerthoedd, credoau neu ddiwylliant yn arwain at gamddefnyddio pŵer sy'n gwadu cyfleoedd prif ffrwd i rai grwpiau neu unigolion. Cam-fanteisio ar nodweddion person, sy'n eu heithrio rhag cymryd cyfleoedd mewn cymdeithas, er enghraifft, addysg, iechyd, cyfiawnder, statws dinesig ac amddiffyniad. Mae'n cynnwys gwahaniaethu ar sail oedran, anabledd, ailbennu rhywedd, priodas, partneriaeth sifil, beichiogrwydd, mamolaeth, hil, crefydd neu gred, rhyw neu gyfeiriadedd rhywiol ac mae'n cynnwys troseddau casineb.

Enghreifftiau o’r ymddygiad: trin person mewn ffordd sy'n amhriodol i'w hoedran a/neu gefndir diwylliannol, triniaeth anghyfartal, cam-drin geiriol, defnydd amhriodol o iaith, sarhau, aflonyddu ac allgau bwriadol.

Dangosyddion posibl camdriniaeth wahaniaethol

• Arwyddion o wasanaeth is-safonol yn cael ei gynnig i unigolyn
• Diffyg parch tuag at unigolyn
• Gwaharddiad cyson wrth yr hawliau a roddir i ddinasyddion fel iechyd, addysg, cyflogaeth, cyfiawnder troseddol a statws dinesig
• Methu â dilyn cynllun cymorth neu ofal y cytunwyd arno sy'n adlewyrchu hunaniaeth unigol unigolyn, megis cam-drin neu aflonyddu yn seiliedig ar oedran, rhyw, rhywioldeb, anabledd, credoau crefyddol neu grŵp ethnig person
• Atal yr oedolyn sydd angen gofal a chymorth rhag cael mynediad cyfartal i addysg, iechyd, cyfiawnder a mynediad at wasanaethau ac amddiffyniad priodol
• Cam-drin geiriol, aflonyddu a chamdriniaeth oherwydd hil, rhyw, anabledd, oedran, ffydd, diwylliant neu gyfeiriadedd rhywiol unigolyn.