Rhybudd i bobl hŷn i fod yn wyliadwrus o fasnachwyr twyllodrus sy’n cymryd mantais o’r newid i’r digidol

Mae llinellau tir yng Nghymru yn newid i’r digidol

Wrth i’r diwydiant ffonau uwchraddio o linellau analog i linellau digidol, mae Age Cymru’n rhybuddio pobl hŷn i fod yn wyliadwrus o fasnachwyr twyllodrus sy’n cymryd mantais o’r newid. 

Mae’r newid yn golygu bydd galwadau yn ddibynnol ar linell fand eang yn hytrach na’r hen rwydwaith analog, sy’n dod yn fwyfwy annibynnol.

Mae’r elusen yn dweud y bydd y rhan fwyaf o gwsmeriaid yn newid o un llinell i’r llall am ddim, a ni fydd angen cychwyn ar unrhyw waith yn eu cartrefi.  Os bydd angen cymorth ychwanegol ar gwsmeriaid wrth sefydlu’r system newydd, bydd eu darparwr ffôn yn cysylltu â nhw.

Felly, mae Age Cymru'n gofyn i chi fod yn ofalus.  Os bydd rhywun yn cynnig dod i’r tŷ i wneud gwaith sy’n gysylltiedig â llinellau ffôn ac yn gofyn am arian, yna mae’n debygol eu bod yn ceisio'ch twyllo neu eich sgamio.  Ewch ati’n syth i gysylltu ag Action Fraud ar 0300 123 2040.

Gallwch gysylltu gyda’ch darparwr ffôn i holi pa waith sy’n cael ei wneud yn eich ardal.  Ond os ydych chi’n teimlo bod rhywun yn eich bygwth, neu fod masnachwr twyllodrus yn ceisio eich twyllo, ffoniwch yr heddlu’n syth. 

Mae Prif Weithredwraig Age Cymru, Victoria Lloyd, yn dweud: "Trueni bod yn rhaid i ni rybuddio pobl hŷn i fod yn wyliadwrus wrth i’r newidiadau hyn ddigwydd.  Dylai’r newidiadau fod yn gwella darpariaeth y gwasanaeth ffôn.

"Rydyn ni’n deall y bydd sain yn gliriach gyda’r llinellau ffôn newydd, a fydd yn help mawr i bobl sy’n drwm eu clyw.  Bydd yna gyfleuster a fydd yn caniatáu tri ffôn gwahanol i gymryd rhan mewn galwad gan alluogi pobl i gynnal sgyrsiau mewn grŵp bach gyda ffrindiau a theulu.  Y gobaith yw bydd hyn yn sicrhau bod llai o bobl yn teimlo’n unig.  Hefyd, bydd y llinellau newydd yn diogelu pobl rhag galwadau marchnata a galwadau niwsans diangen yn well na’r llinellau presennol.

"Fodd bynnag, o ystyried ein profiadau gyda’r ffordd mae masnachwyr twyllodrus yn gweithio, rydym yn awyddus i gefnogi pobl hŷn i osgoi sgamiau.  Mae twyll o’r fath yn medru bod yn gostus ac maent yn niweidio pobl ar lefel emosiynol; manteisiwch ar y gwasanaethau ffôn newydd heb unrhyw ofnau diangen."

Deall y broses o newid i’r digidol

BT yw cyflenwr y rhan fwyaf o linellau tir y DU, a bydd y cwmni yn cynnal dwsinau o ddigwyddiadau ledled y wlad i gynghori cwsmeriaid wyneb yn wyneb am y newid. Efallai y bydd darparwyr ffonau eraill hefyd yn trefnu digwyddiadau tebyg. 

Mae Age Cymru yn deall mai oll bydd newid i’r digidol yn ei olygu i’r rhan fwyaf o gwsmeriaid yw cysylltu ffôn eich cartref â llwybrydd yn hytrach na gyda'r soced ffôn ar y wal. Os ydych chi’n gwsmer gyda BT a does gennych chi ddim llwybrydd addas, bydd y cwmni yn anfon un atoch yn rhad ac am ddim.

Ar hyn o bryd, bydd BT yn ysgrifennu at bob cwsmer i'w gwneud yn ymwybodol o'r newidiadau.  Byddant hefyd yn cysylltu drachefn gyda’r bobl sy’n barod ac yn gymwys ar gyfer y newid.  Os ydych chi’n ei chael hi’n anodd ymdopi gyda’r newid, ni fydd BT yn eich newid chi ar hyn o bryd, a byddant yn darparu cefnogaeth ychwanegol i chi pan ddaw’r amser i newid. 

Os ydych chi'n meddwl y bydd y newid yn heriol, neu rydych chi’n ofni eich bod chi’n agored i niwed, neu rydych chi’n defnyddio larwm gofal iechyd sy’n cysylltu â llinell dir, cysylltwch â'ch darparwr ffôn i gael sgwrs gyda nhw. 

Os ydych chi’n defnyddio larwm gofal iechyd personol, siaradwch gyda’ch cyflenwyr i wneud yn siŵr bod gennych chi bopeth sydd ei angen arnoch cyn y newid. 

Bydd BT yn cysylltu â’r cwsmeriaid sy'n barod ac yn gymwys i newid pedair wythnos cyn y dyddiad er mwyn sicrhau bod ganddynt bopeth sydd ei angen arnynt.

Er mai BT yw'r darparwr gwasanaethau ffôn mwyaf yng Nghymru o bell ffordd, mae’r newidiadau yn effeithio ar y diwydiant cyfan.  Mae darparwyr ffôn eraill yn rheoli eu prosesau eu hunain er mwyn paratoi ar gyfer y newid, felly cysylltwch â'ch darparwr i ddysgu sut y bydd y newid yn effeithio arnoch chi.

 Ydy sgamiau yn broblem fawr yng Nghymru?

Yn ôl Partneriaeth Cymru yn Erbyn Sgamiau, mae’r bobl hŷn sy’n dioddef sgamiau yn y DU yn colli £1,200 ar gyfartaledd drwy gydol eu hoes.

Mae Partneriaeth Cymru yn Erbyn Sgamiau hefyd yn dyfynnu data Action Fraud sy'n dangos eu bod yn derbyn tua 15,000 o achosion o dwyll o Gymru bob blwyddyn. Fodd bynnag, mae Action Fraud yn credu mai dim ond crib y rhewfryn yw'r ffigur a adroddwyd a bod y nifer go iawn o sgamiau sy’n cael eu cyflawni neu eu ceisio, saith gwaith yn fwy.

Ac yn ôl ymchwil diweddar gan y BBC amcangyfrifir bod y DU yn colli £2,300 pob munud i weithgaredd sydd ynghlwm â sgam twyll.

 Pryd bydd BT yn ymweld a’ch ardal?

Os hoffech chi gael mwy o wybodaeth, ewch at www.agecymru.org.uk/digital-switchover neu ffoniwch Age Cymru ar y rhif 029 2043 1555.  

Diwedd.